ကုိယ္က်ဳိးရွာသမားမ်ားနဲ႔ မအပ္စပ္တဲ့အလုပ္

လတ္တေလာ ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ ဂ်ာနယ္ေပါင္း ၁၇၀ ေလာက္ရွိတယ္လို႔ သိရတယ္။ အဲဒီ ၁၇၀ ေလာက္ထဲက စတုတၳမ႑ိဳင္ထဲ အက်ဳံး၀င္တဲ့ သတင္းဂ်ာနယ္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ရွိတယ္။

အခါမလပ္ေစာင့္ၾကည့္
သတင္းဂ်ာနယ္ ၆၀ ေလာက္ပဲ စတုတၳမ႑ိဳင္ထဲမွာ အက်ဳံး၀င္တယ္လို႔ ဆိုခဲ့ေလေတာ့ က်န္တာေတြကုိ စတုတၳမ႑ိဳင္ထဲ ထည့္သြင္းမထားဘူးလားလို႔ ေမးစရာရွိတယ္။ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာမဆို သတင္းစာနဲ႔ သတင္းဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းမ်ားကုိပဲ စတုတၳမ႑ိဳင္ထဲပါ၀င္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ တရားစီရင္ေရးဆုိတဲ့ မ႑ိဳင္ႀကီးသံုးရပ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြကုိ ေန႔စဥ္အခါမလပ္ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈၿပီး ႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပုိင္ျဖစ္တဲ့ ျပည္သူလူထုႀကီး ကုိ အစီရင္ခံတင္ျပတဲ့ တာ၀န္ကုိထမ္းေဆာင္ေနရတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္သတင္းစာနဲ႔သတင္းမီဒီယာေတြကို ‘watch dog’ အိမ္ေစာင့္ေခြးလို႔ ေခၚခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္။

ဘ၀ခ်င္းမတူ
စတုတၳမ႑ိဳင္ထဲမွာ အက်ဳံးမ၀င္ဘူးလို႔ဆိုတဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဟာေတြကအလကားပဲ အသံုးမက်ဘူးလို႔ ဆိုလိုတာမဟုတ္ဘူး။ ႏုိင္ငံတုိင္း၊ လူမ်ဳိးတိုင္းအတြက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အားကစားက႑မ်ားအေရးႀကီးသလို ေဖ်ာ္ေျဖေရးလည္းလိုအပ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီက႑မ်ားရဲ႕သဘာ၀က အဓိကမ႑ိဳင္ႀကီးသံုးရပ္ကုိ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႈတဲ့ ‘watch dog’ သဘာ၀မဟုတ္ဘူး။  သတင္းစာနဲ႔ သတင္းမီဒီယာလုပ္ငန္းေတြကသာ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ျပည္သူကုိ အစီရင္ခံတင္ျပတဲ့အလုပ္ကုိလုပ္တာျဖစ္လို႔ စတုတၳမ႑ိဳင္လို႔ေခၚတာျဖစ္တယ္။  

လူသူေတာ္ေကာင္းႀကီးေတြ
စတုတၳမ႑ိဳင္လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတြက္ သတင္းမီဒီယာအလုပ္ဟာ အင္မတန္မွကုိတာ၀န္ႀကီးတယ္။ ႏုိင္ငံသားတိုင္း လိုက္နာက်င့္ၾကံရတဲ့ ႏုိင္ငံသားက်င့္၀တ္အျပင္ အင္မတန္တင္းၾကပ္တဲ့သတင္းသမားက်င့္၀တ္ေတြကုိလည္း လိုက္နာေစာင့္ထိန္း ရတယ္။သတင္းသမားက်င့္၀တ္ေတြကုိ အတိအက်အမွန္အကန္လိုက္နာေစာင့္ထိန္းႏုိင္ရင္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ဟာ အလြန္႔အလြန္ျဖဴစင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဆရာဂ်ာနယ္ေက်ာ္ဦးခ်စ္ေမာင္လို၊ ဆရာလူထုဦးလွလို ပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ လူေတြၾကားမွာ အင္မတန္ရွားတဲ့လူသူေတာ္ေကာင္းႀကီးေတြပါ။ အင္မတန္ထူးခြၽန္ထက္ျမက္တဲ့ သတင္းစာဆရာႀကီးမ်ားလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီလိုပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးက ဒီေခတ္မွာရွားတယ္။ ကမၻာမွာကုိရွားတာ။ ေတာ္သူေတြေပါပါတယ္။ ေတာ္လည္းေတာ္ၿပီး လူသူေတာ္ေကာင္းႀကီးေတြလို႔လည္းေခၚႏုိင္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္မ်ဳိးကေတာ့ေတြ႕ဖို႔ မလြယ္ပါဘူး။

လူေတာ္ဆိုတာ
လူေတာ္လူေကာင္းလို႔ေျပာတဲ့အခါမွာ အက်ယ္၀ိတၱာရခ်ဲ႕ၿပီးေျပာဖို႔ နည္းနည္းေတာ့လိုအပ္တယ္။ လူေတာ္ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကေတာ့ ေျပာစရာမရွိပါဘူး။ ပညာရပ္နယ္ပယ္တစ္ခုခုမွာ ထူးထူးခြၽန္ခြၽန္ကြၽမ္းက်င္တတ္ေျမာက္ထားသူကို လူေတာ္လို႔ေခၚၾက တာပါပဲ။ ႏိုင္ငံလူမ်ဳိးကြဲျပားျခားနားမႈမရွိ၊ စံႏႈန္းတစ္ခုတည္းပါပဲ။ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံသား ႏွလံုးအစားထိုးခြဲစိတ္ကုသမႈလုပ္ခဲ့တဲ့ ဆရာ၀န္ႀကီး ခရစၥတီယန္ဘားနာ့ဒ္ဟာ အေမရိကန္ေရာက္ေတာ့လည္း ႏွလံုးခြဲစိတ္ကုသဆရာ၀န္ႀကီးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၾက တာပါ။ အဂၤလန္က ေတြးေခၚပညာရွင္ႀကီးဘာထရန္ရပ္ဆဲလ္ကို ကမၻာတစ္ခုလံုးကလည္းေတြး ေခၚပညာရွင္ႀကီးအျဖစ္ ေလးစားၾကပါတယ္။

လူေကာင္းဆိုတာ
လူေကာင္းဆိုတာက်ေတာ့ ေျပာစရာနည္းနည္းရွိလာတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူေကာင္းလို႔ သတ္မွတ္တဲ့ႏႈန္းစံက လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးနဲ႔တစ္မ်ဳိး၊ ႏိုင္ငံတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု မတူၾကလို႔ျဖစ္တယ္။ အလြယ္ဆံုးဥပမာေပးရရင္ အရက္ကိစၥကိုျပခ်င္တယ္။ အရက္ေသာက္တာကို ကမၻာ့လူမ်ဳိးတုိင္းလိုလိုကအျပစ္ႀကီးတစ္ခုလို႔ မယူဆၾကေတာ့ဘူး။ အရက္ေသာက္တတ္လို႔ လူေကာင္းမဟုတ္ဘူးလို႔ မသတ္မွတ္ဘူး။ ဗုဒၶဘာသာလက္ခံက်င့္သံုးတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြကေတာ့ အရက္ေသာက္တာကို အျပစ္ႀကီးတစ္ခု၊ သီလပ်က္ယြင္းမႈတစ္ခုလုိ႔သေဘာထားတယ္။ အရက္ေသာက္သူကို လူေကာင္းလို႔ မျမင္ႏိုင္ၾကဘူး။ ဘုရားေဂါပကေရြးရင္ တျခားစာရိတၱပိုင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲေကာင္းေကာင္း၊ အရက္ေသစာေသာက္စားသူဆိုရင္ ၀င္ေရာက္အေရြးခံခြင့္ေတာင္မရွိပါဘူး။ ေဂါပကအဖြဲ႕တိုင္းရဲ႕စည္းမ်ဥ္းမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပထားၾကတယ္။

ေတာင္ေပၚေျမျပန္႔ျခားနားမႈ
ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္မွာလည္း ေတာင္ေပၚနဲ႔ေျမျပန္႔မတူတာမ်ဳိးေတာ့ ရွိေသးတယ္။ ေျမျပန္႔သားေတြက အရက္ေသာက္တာကို သီလပ်က္ယြင္းမႈအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေပမယ့္ အလြန္ခ်မ္းေအးတဲ့ေတာင္ေပၚေဒသေတြမွာေတာ့ ဒီလိုမျမင္ေတာ့ဘူး။ အေအးဒဏ္ကိုကာကြယ္ဖို႔ လူႀကီးလူငယ္က်ားမ မေရြးအရက္ေသာက္ၾကတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ဒီလိုကြဲျပားမႈေတြရွိၾကတာပဲျဖစ္တယ္။ အဂၤလိပ္ေဘာလံုးသမားေတြ အိမ္ေထာင္ဖက္အေပၚသစၥာမေစာင့္မႈေၾကာင့္ ျပႆနာျဖစ္ရတဲ့သတင္းေတြ အျမဲမျပတ္သတင္းစာေတြမွာဖတ္ေနရတယ္။ အဂၤလိပ္ေတြကဒီကိစၥကိုေတာ္ေတာ္ ေရးႀကီးခြင္က်ယ္သေဘာထားတယ္။ ျပင္သစ္ေဘာလံုးေလာကမွာေတာ့ ဒါမ်ဳိးေတြကိုသတင္းစာေတြကေရးႀကီးခြင္က်ယ္ လုပ္ၿပီးေရးေလ့မရွိပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာက အိမ္ေထာင္ဖက္အျပင္ခ်စ္သူ(Lover)ထားတာ မ်ဳိးကမဆန္းေတာ့တဲ့ကိစၥအျဖစ္ သေဘာထားၾကလို႔ျဖစ္တယ္။ ေယာက်္ား၊ မိန္းမဘယ္သူမဆို 'ခ်စ္သူ' ထားၾကတာပဲလို႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။

မတားပါဘူး
အတိအက် အခိုင္အမာေျပာခ်င္တာတစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ ျမန္မာလူမ်ဳိးအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနထိုင္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔ရဲ႕ ႐ိုးရာအစဥ္အလာဓေလ့ထံုးစံေတြနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈေတြကိုေစာင့္ထိန္း လိုက္နာရမယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ျဖစ္တယ္။

မ်က္စိရွက္လို႔
အထက္မွာေျပာခဲ့တဲ့ စတုတၳမ႑ိဳင္ကိစၥမွာလည္း ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ဳိးအလိုက္ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ႏႈန္းစံေတြရွိၾကတယ္။ သတင္းသမားဆိုတာ အျဖစ္မွန္၊ သတင္းမွန္ကို အတိအက်အမွန္အကန္ ေရးသားတင္ျပရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ဳိးရဲ႕ဓေလ့ထံုးစံယဥ္ေက်းမႈအလိုက္ ျခားနားခ်က္ေတာ့ရွိၾကတယ္။ မႈခင္းသတင္းတစ္ ပုဒ္ကိုေဖာ္ျပရာမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား က မႈခင္းက်ဴးလြန္သူေရာ၊ က်ဴးလြန္ခံရသူကိုပါ နာမည္လိပ္စာအတိအက်ေဖာ္ျပေလ့ရွိတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ သတင္းမီဒီယာအမ်ားစုက နာမည္နဲ႔လိပ္စာေနရာမွာ ကြက္လပ္ထားေဖာ္ျပၾကတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံသတင္းစာေတြမွာ မ်က္ႏွာဖံုးသတင္းအျဖစ္ အသားေပးေဖာ္ျပေလ့ရွိတဲ့ သတင္းတစ္မ်ဳိးဆိုရင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေရးသားေဖာ္ျပဖို႔ဆိုတာထား။ ဖတ္ရမွာေတာင္မ်က္စိရွက္လို႔ ေက်ာ္ဖတ္သြားရတယ္။

စာနယ္ဇင္းက်င့္၀တ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မၾကာခဏလာေမးၾကတဲ့ လူငယ္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စာနယ္ဇင္းသမားေကာင္းတစ္ေယာက္အေခၚခံရဖို႔က ႏိုင္ငံျခားမွာထက္ပိုခက္တဲ့အေၾကာင္း အျမဲေျပာျပျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ၾသဇာရိပ္ႀကီးမားတဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာေတြက 'သီလ' ပိုင္းကို သိပ္အေလးထားတဲ့အတြက္ျဖစ္တယ္။

သာသနာျပဳနဲ႔တူတဲ့အလုပ္
အရက္ေသာက္တာေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းသမားေကာင္းမဟုတ္ဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ အရက္လံုး၀မေသာက္ေပမယ့္ တျခားနည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ပ်က္စီးေနတဲ့ စာနယ္ဇင္းသမားေတြလည္းအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဓိကအက်ဆံုးကေတာ့ စာနယ္ဇင္းသမားအလုပ္ကို ခုတံုးလိုအသံုးခ်ၿပီး ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရွာတဲ့အလုပ္မ်ဳိး မလုပ္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းအလုပ္ဆိုတာ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းနဲ႔တူတဲ့ မြန္ျမတ္တဲ့အလုပ္ျဖစ္တယ္၊ ကိုယ္က်ဳိးရွာသမားမ်ားနဲ႔ လံုး၀မအပ္စပ္တဲ့ အလုပ္ျဖစ္တယ္လို႔ပဲ ဆိုလိုက္ခ်င္ပါတယ္။